Chi tiết bài viết

Co thắt thanh quản

Co thắt thanh quản là một trải nghiệm hiếm hoi nhưng kinh hoàng. Khi nó xảy ra, hai dây thanh đột ngột đóng lại, ngăn không cho không khí vào phổi. Người trong tình trạng này đang ngủ yên choàng tỉnh và thấy mình lúc đó không thể nói được, không thở được. Dù nó có thể gây sợ hãi khi xảy ra, co thắt thanh quản thường mất đi trong vòng vài phút.

 

1. Cái gì gây nên co thắt thanh quản?

Co thắt thanh quản có liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD gastroesophageal reflux disease), xảy ra khi cơ vòng bình thường đóng kín để giữ thức ăn trong dạ dày không bị trào ngược không hoạt động hữu hiệu. Do trào ngược, acid từ trong dạ dày trào lên thực quản và gây kích thích.

Phơi nhiễm thường xuyên với acid của dạ dày có thể gây tổn thương và viêm màng lót mỏng manh của thực quản. Tổn thương này có thể dẫn đến các cơn co thắt tạm thời của hai dây thanh, đóng đường dẫn khí và ngăn không cho không khí và oxy vào bên trong hai phổi.

Khi acid của dạ dày đến thanh quản, tình trạng này được gọi là trào ngược thanh quản – khí quản (LPR – laryngopharyngeal reflux). Các mô của thanh quản còn mỏng manh và dễ tổn thương hơn thực quản. Các cơn ho do cảm lạnh có thể đẩy thêm acid vào trong thanh quản, do đó một nhiễm trùng hô hấp trên mới đây hoặc hiện tại có thể làm tăng khả năng phát sinh co thắt thanh quản.

Co thắt thanh quản cũng có thể là một biến chứng phẫu thuật. Gây mê trong quá trình phẫu thuật có thể kích thích hai dây thanh, nhất là ở trẻ em. Co thắt thanh quản do gây mê có thể đe dọa tính mạng.

 

2. Triệu chứng của co thắt thanh quản là gì?

Khi co thắt thanh quản xảy ra, người bệnh không thể thở được, không thể nói được. Đôi khi các cơn co xảy ra lúc nửa đêm. Người bệnh thức tỉnh đột ngột, cảm thấy như mình bị nghẹt thở. Tình trạng này được gọi là co thắt thanh quản liên quan đến giấc ngủ. Nó cũng liên quan đến trào ngược dạ dày – thực quản. Một vài người thật sự bị mất tri giác trong những lúc này.

Khi đường thở từ từ mở ra, người bệnh sẽ thở rống. Cả giai đoạn này chỉ kéo dài trong một hoặc hai phút rồi hô hấp trở về bình thường. Nhưng trải nghiệm này có thể thật kinh hoàng.

Ngoài việc trải nghiệm các cơn co thắt thanh quản, người bệnh điển hình sẽ có các triệu chứng trào ngược dạ dày – thực quản như:

+ Đau ngực

+ Ho

+ Khó nuốt

+ Nóng rát ở sau xương ức

+ Khàn tiếng

+ Ói

+ Đau họng

Các chuyên gia cho rằng trẻ nhỏ bị trào ngược dạ dày – thực quản có thể mắc hội chứng trẻ tử vong đột ngột.

 

3. Co thắt thanh quản được điều trị ra sao?

Nếu do trào ngược dạ dày – thực quản, điều trị tình trạng này có thể giúp trị được co thắt thanh quản. Bác sĩ thường cho các thuốc ức chế bơm proton, như Dexilant, Nexium và Prevacid. Các thuốc này làm giảm sự sản xuất acid của dạ dày, khiến cho dịch tiết từ dạ dày trào ngược lên thực quản bớt tính bào mòn. Lựa chọn khác là các chất kích thích hoạt động. Các chất này kích thích cử động trong đường tiêu hóa, làm giảm số lượng acid có sẵn.

Những bệnh nhân không đáp ứng với những điều trị này có thể cần đến qui trình phẫu thuật gọi là gấp đáy, nghĩa là cuộn phần đáy của dạ dày (phần trên) quanh thực quản để ngăn acid trào ngược lên.

Bạn cũng có thể làm nhẹ trào ngược dạ dày – thực quản và trào ngược thanh quản – khí quản bằng các cách sau đây:

+ Tránh các thức ăn thức uống gây xót ruột như trái cây hoặc nước trái cây, cà phê, thức ăn béo và bạc hà.

+ Ăn nhiều bữa nhẹ và ngưng ăn hai, ba tiếng đồng hồ trước khi đi ngủ.

+ Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ. Và hạn chế uống rượu.

+ Nâng cao đầu giường độ một tấc bằng cách kê một khúc gỗ.

Ở trẻ em bị co thắt thanh quản do biến chứng gây mê khi phẫu thuật, thường điều trị bằng cách di chuyển đầu và cổ để mở rộng đường thở. Cũng có thể sử dụng một máy thở (thở áp suất dương liên tục CPAP) để đưa thẳng không khí vào trong đường thở. Vài trẻ cần phải được đặt ống vào họng để hỗ trợ hô hấp.

 

Nguồn: WebMD www.webmd.com/heartburn-gerd/guide/laryngospasm-causes-symptoms-and-treatments

(Người dịch: Trần Thanh Xuân)